Wednesday, September 6, 2023

Strategic The Series (Part 1) -- แผนยุทธศาสตร์คืออะไร?

วันนี้ฟังสัมนาการจัดทำยุทธศาสตร์คณะฯ เลยเอามาเขียนสรุปตามความเข้าใจของตัวเองสักหน่อย และแบ่งปันกันอ่านครับ ที่เขียนนี่คือเอาตามความเข้าใจของตัวเองที่ได้ฟังนะครับ อาจจะไม่ครบ หรือตกหล่น บางอันก็เขียนเพิ่มเองไม่ได้เกี่ยวกับที่ฟังมาต้องขออภัย

เริ่มต้นอาจารย์ได้เกริ่นก่อนว่าทุกองค์กรมีข้อจำกัดที่เหมือนกัน 3 ประการ คือ เวลา, คน และเงิน ด้วยข้อจำกัดเหล่านี้ เราจึงไม่สามารถทำทุกสิ่งที่เราต้องการได้ ดังนั้นการเพื่อผลลัพธ์ที่ดีภายใต้ข้อจำกัดเราจึงต้องเลือกทำสิ่งที่สำคัญที่สุด เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด

แผนยุทธศาสตร์คืออะไร? ก่อนจะตอบคำถามนี้อาจจะต้องทำความเข้าใจไปทีละขั้น เราคงไม่ได้เอานิยามมาคุยกันนะครับ เพราะมีการกำหนดไว้ค่อนข้างหลากหลายเลยทีเดียว 

แผน คือ รายการขั้นตอนที่ต้องทำอะไรบางอย่าง โดยใช้ทรัพยากร เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย

แผนยุทธศาสตร์ คือ แผนที่กำหนดทิศทางหรือแนวทางปฏิบัติเพื่อให้บรรลุพันธกิจและวิสัยทัศน์ขององค์กร

องค์ประกอบหลักของแผนยุทธศาสตร์:

  1. วิสัยทัศน์ (Vision): สิ่งที่องค์กรต้องการเป็นในอนาคต เป็นจินตภาพเกี่ยวกับองค์กรในอนาคตที่ต้องการชี้ให้บุคลากร หรือผู้มีส่วนได้เสียเห็นถึงทิศทางที่องค์กรต้องการจะมุ่งไป วิสัยทัศน์จะอธิบายความท้าทายทะเยอทะยานสำหรับอนาคตขององค์กรแต่ไม่ได้ระบุถึงวิธีการที่จะนำไปสู่ความมุ่งหมายนั้นอย่างชัดเจน 
  2. พันธกิจ (Mission): กรอบหรือขอบเขตการดำเนินงานขององค์กร เป็นกิจกรรมหลักและลักษณะงานสำคัญขององค์กรเพื่อนำไปสู่วิสัยทัศน์ที่องค์กรกำหนดขึ้น พันธกิจเป็นภารกิจพื้นฐานขององค์กรหรือหน่วยงานที่ต้องปฏิบัติหรือต้องการพัฒนา
  3. เป้าประสงค์ (Goals): ผลลัพธ์ที่องค์กรต้องการบรรลุ
  4. กลยุทธ์ (Strategies): วิธีการหรือแนวทางในการบรรลุเป้าประสงค์
  5. ตัวชี้วัด (Key Performance Indicators - KPIs): เครื่องมือในการวัดความสำเร็จของแผนยุทธศาสตร์นั้น ๆ

แผนยุทธศาสตร์ที่ดี ควรต้องมี:

  • เป้าหมายที่ชัดเจน (Clear Goals)
  • มีการจัดลำดับความสำคัญ (Priority)
  • มีกลยุทธ์ที่สอดคล้องกับเป้าหมาย และสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง
ลักษณะสำคัญของแผนยุทธศาสตร์
  • การมององค์การแบบภาพรวม (Holistic View): แผนยุทธศาสตร์จะต้องมององค์การในภาพรวมและเชื่อมโยงทุกส่วนขององค์การเข้าด้วยกัน.
  • การมุ่งเน้นอนาคต (Future-Oriented): แผนยุทธศาสตร์จะต้องมีการวางแผนระยะยาวและมุ่งเน้นไปที่การเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคต.
การจัดทำแผนยุทธศาสตร์
  1. วิเคราะห์สภาพแวดล้อม:
    • ภายนอก: มองหาโอกาสและอุปสรรคจากปัจจัยต่างๆ เช่น เศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี การเมือง กฎหมาย และคู่แข่ง
    • ภายใน: ประเมินจุดแข็ง จุดอ่อน ทรัพยากร และความสามารถขององค์กร

  2. วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์สภาพแวดล้อม และเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสมกับองค์กรมากที่สุด โดยพิจารณาความได้เปรียบในการแข่งขัน กำหนดแผนปฏิบัติการที่ชัดเจน วัดผลได้ และยืดหยุ่น

  3. นำกลยุทธ์ไปใช้ โดยการสื่อสารกลยุทธ์ให้บุคลากรในองค์กรเข้าใจ จัดสรรทรัพยากรและบุคลากรอย่างมีประสิทธิภาพ มีกระบวนการในการติดตามผลและประเมินผลการดำเนินงาน และที่สำคัญคือปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ให้เหมาะสมตามสถานการณ์
ในการดำเนินการให้เป็นไปตามแผนยุทธศาสตร์ที่วางไว้ผู้บริหารเปรียบเสมือนกัปตัน ทำหน้าที่ขับเคลื่อนองค์กรให้นำทางไปสู่เป้าหมาย 

ประโยชน์ของแผนยุทธศาสตร์
  • การกำหนดทิศทางที่ชัดเจน: ช่วยให้องค์การมีทิศทางที่ชัดเจนและสามารถวางแผนการดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ.
  • การเชื่อมโยงระหว่างยุทธศาสตร์กับการปฏิบัติการ: ช่วยให้องค์การสามารถเชื่อมโยงยุทธศาสตร์กับการปฏิบัติการได้อย่างเป็นรูปธรรม.
  • การปรับปรุงและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง: ช่วยให้องค์การสามารถปรับปรุงและพัฒนาแผนยุทธศาสตร์ได้อย่างต่อเนื่องตามสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลง.

>>> จะมีพาร์ทสองไหม?

No comments:

Post a Comment

Recent Posts