ระบบตรวจจับการบุกรุก (IDS) หรือ Intrusion Detection System เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับการรักษาความปลอดภัยของระบบคอมพิวเตอร์ โดยตรวจจับและแจ้งเตือนเมื่อมีการบุกรุกหรือสิ่งที่ผิดปกติเกิดขึ้นในระบบ ซึ่ง IDS มีบทบาทสำคัญในการเฝ้าระวังและป้องกันการโจมตีเครือข่าย แม้ว่า IDS จะไม่สามารถป้องกันการโจมตีได้ แต่มีประโยชน์ในการตรวจจับความพยายามของผู้ใช้ที่ได้รับอนุญาตในการเข้าถึงไฟล์หรือใช้โปรแกรมที่ไม่ได้รับอนุญาต.
ระบบ IDS สามารถแบ่งเป็นสองประเภทหลัก:
- ระบบตรวจจับการบุกรุกรูปแบบระบบเฝ้าระวัง (Network-based IDS, NIDS): ตรวจจับการบุกรุกในระบบเครือข่าย โดยตรวจสอบการกระทำที่เกิดขึ้นในระบบเครือข่าย และแจ้งเตือนผู้ดูแลระบบเมื่อมีการโจมตีหรือพยายามที่จะบุกรุกเครือข่าย.
- ระบบตรวจจับการบุกรุกรูปแบบระบบโฮสต์ (Host-based IDS, HIDS): ตรวจจับการบุกรุกในระบบโฮสต์ โดยตรวจสอบการกระทำที่เกิดขึ้นในเซิร์ฟเวอร์หรือคอมพิวเตอร์เดี่ยว และแจ้งเตือนผู้ดูแลระบบเมื่อมีการโจมตีหรือพยายามที่จะบุกรุกระบบโฮสต์.
ข้อควรระวัง:
- IDS ไม่สามารถป้องกันไม่ให้ข้อมูลถูกโจมตีได้ แต่เป็นระบบที่คอยแจ้งเตือนภัยเมื่อมีการบุกรุกหรือพยายามที่จะบุกรุกเครือข่าย.
- การตรวจจับของ IDS อาจไม่สามารถตรวจจับความพยายามของผู้ใช้ที่ได้รับอนุญาตในการเข้าถึงไฟล์หรือใช้โปรแกรมที่ไม่ได้รับอนุญาตได้.